Η επιτυχία θέλει μέθοδο
Οργανωμένο διάβασμα, επαναλήψεις, όχι ξενύχτια. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά μιας πετυχημένης προετοιμασίας.
Τεχνικές αποτελεσματικής μελέτης
Παίρνουμε μια γενική εικόνα για το μάθημα που θα ασχοληθούμε ξεκινώντας από το σύνολό του. Φροντίζουμε να συγκεντρώσουμε όλες τις σημειώσεις, το τετράδιο και τα φυλλάδια που έχουμε λάβει από τον κάθε καθηγητή.
Αρχίζουμε την κανονική μελέτη του κειμένου, αλλά να δεν ασχολούμαστε από την αρχή με τις λεπτομέρειες. Οι μαθητές θα πρέπει να προσπαθήσουν να «πιάσουν» το κύριο νόημα της κάθε παραγράφου, να το υπογραμμίσουν και να βάλουν πλαγιότιτλους σε κάθε θεματική ενότητα. Να υπογραμμίζουν μόνο τα σημαντικά και όχι όλη τη σελίδα ώστε να κατέχουν τον σκελετό του αντικειμένου. Στην πορεία θα ολοκληρώσουν την κατανόηση με τις μικρές λεπτομέρειες.
Μια άλλη τεχνική είναι να συμπυκνώσουν την ύλη ενός μαθήματος σε μια σελίδα γράφοντας στο κέντρο το θέμα και γύρω του ακτινωτά όλες τις κύριες ιδέες (θεματικές ενότητες) που σχετίζονται με αυτό. Γύρω από καθεμία από αυτές μπορούν να απλώσουν ακτινωτά όλες τις επί μέρους πληροφορίες. Αυτό βοηθά τους μαθητές να βάλουν πάνω στο χαρτί, με τρόπο οργανωμένο, όλες τις πληροφορίες. Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει προς το τέλος της μελέτης του μαθήματος όταν πλέον ο μαθητής θα έχει κατακτήσει την ύλη και θα μπορεί πραγματικά να ξεχωρίσει τι είναι σημαντικό.
Αν πρόκειται για θετικά μαθήματα, οι μαθητές θα πρέπει να ξέρουν ότι τα μαθήματα αυτά χρειάζονται υπομονή και σύστημα. Στο τέλος κάθε ενότητας θα πρέπει να γνωρίζουν τόσο τον τύπο όσο και τον τρόπο επίλυσης των ασκήσεων.
Όταν οι μαθητές έχουν να απομνημονεύσουν μια λίστα από ονόματα μπορούν να δοκιμάσουν τοποθετώντας τα με μια ορισμένη σειρά μπορεί να προκύψει κάποια λέξη (ακροστιχίδα). Για την εμπέδωση του κάθε μαθήματος βοηθά επίσης το να προσπαθήσουν να μπουν στην καρδιά αυτού που μελετούν. Η πλήρης κατανόηση εγείρει από μόνη της ευχαρίστηση, ακόμη και αν το αντικείμενο της κατανόησης μοιάζει αδιάφορο. Αυτή η κατανόηση στη συνέχεια γίνεται πόλος έλξης για περισσότερη ενασχόληση. Έτσι οι μαθητές δεν θα πρέπει να μένουν στην επιφάνεια.
Η μελέτη χωρίς πρόγραμμα, που ακολουθεί μόνο το κέφι μας και τον τυχαίο ελεύθερο χρόνο μας, είναι ουσιαστικά χωρίς αξία. Είναι αποσπασματική, τυχαία και αναξιόπιστη. Θα πρέπει να βάλουμε ως πρώτη προτεραιότητα την μελέτη τις ημέρες που ακολουθούν μετά το κλείσιμο του σχολείου. Δεν είναι μέρες ξεκούρασης και χαλάρωσης αλλά χρόνος απαραίτητος για την προετοιμασία των μαθητών για τις σχολικές τους εξετάσεις. Ένας τρόπος να πετύχουμε τον στόχο μας είναι να καθορίσουμε αυστηρές προθεσμίες (deadlines) για κάθε μάθημα και να βάλουμε τα δυνατά μας να τις προλάβουμε. Κάποιοι μαθητές που δεν είναι εξοικειωμένοι με την θέσπιση τέτοιου προγράμματος καλό θα είναι να ζητήσουν άμεσα βοήθεια από κάποιο γονέα ή εκπαιδευτικό.
Η ρουτίνα της μελέτης
Ξυπνάμε νωρίς το πρωί και ξεκινάμε σύντομα μετά το πρωινό το διάβασμά μας, ώστε να έχουμε χρόνο για διάλειμμα μέσα στη μέρα μας. Όσο πιο πολλή ύλη καλύψουμε τώρα τόσο λιγότερο άγχος θα νιώθουμε κατά την διάρκεια των εξετάσεων.
Ξεκινάμε το διάβασμα πάντα από τα πιο δύσκολα και βαρετά μαθήματα. Αυτά που κάθε φορά αναβάλλουμε για το τέλος και μετά λέμε πως δεν προλάβαμε να διαβάσουμε!
Ο χώρος που μελετούμε να είναι καθαρός, τακτοποιημένος, φωτεινός. Οι πρωινές ώρες (9.00-12.00) είναι κατάλληλες για ενασχόληση με πιο θεωρητικά μαθήματα. Δηλαδή για μάθηση που έχει σχέση με γεγονότα, λεπτομέρειες και καινούργιες έννοιες. Το απόγευμα(15.00-18.00) είναι καλύτερο για επαναλήψεις και για μάθηση αντικειμένων που περιέχουν λιγότερες λεπτομέρειες. Οι βραδινές ώρες (19.00-21.00) τέλος ευνοούν την κριτική επεξεργασία (π.χ. να κάνουμε το σχεδιάγραμμα που αναφέρεται πιο πάνω)
Τακτικές για την κόπωση
Αν οι μαθητές νιώσουν κόπωση μπορούν να διακόψουν για λίγο και να κάνουν κάτι ευχάριστο. Μπορούν να βγουν για λίγο στο μπαλκόνι ή να κάνουν λίγη γυμναστική Αντίθετα το να δουν τηλεόραση ή να διαβάσουν κάποιο άλλο βιβλίο συνήθως δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Πάντως σε κάθε περίπτωση το διάλειμμα μετά από μια-μιάμιση ώρα δεν μπορεί να είναι παραπάνω από 20 λεπτά.
Η στάση του σώματος κατά τη μελέτη πρέπει να είναι με τη σπονδυλική στήλη όσο το δυνατόν πιο όρθια. Δηλαδή αποφεύγουμε να διαβάζουμε ξαπλωμένοι.
Συνιστάται στους μαθητές να καταργήσουν τον παρατεταμένο μεσημεριανό ύπνο μετά το γεύμα και να τον αντικαταστήσουν (αν χρειάζεται) με έναν σύντομο εικοσάλεπτο ύπνο κάποια άλλη στιγμή. Η διάρκεια αυτή είναι ιδανική στο να προσφέρει βαθιά αναζωογόνηση αλλά και εύκολη επαναφορά.
Για την καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου απαιτούνται κανονικές ώρες ύπνου το βράδυ (6-7 ώρες, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του ατόμου) ξεκινώντας από τα μεσάνυχτα.
Η βραδινή μελέτη συγκρατείται καλύτερα στη μνήμη όταν την ακολουθεί αμέσως μετά ο ύπνος, παρά όταν παρεμβάλλεται άλλη δραστηριότητα.
Για το άγχος των εξετάσεων
Τόσο οι γονείς, όμως, όσο και οι ίδιοι οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν πως το άγχος σε περίοδο εξετάσεων είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε έναν αντικειμενικό ψυχοπιεστικό παράγοντα που απαιτεί από τον μαθητή οργάνωση και τη μέγιστη δυνατή επίδοση. Το άγχος γίνεται κακός σύμβουλος όταν λαμβάνει τέτοιες διαστάσεις που μας κάνει να υποφέρουμε και μειώνει τις πραγματικές μας ικανότητες
Τα «λάθη» που συνηθίζουν να κάνουν οι γονείς
Καταστροφολογούν. —-
Συγκρίνουν τα παιδιά τους με άλλους συμμαθητές τους ή με τα μεγαλύτερα αδέρφια τους.
Απειλούν
Είναι υπερβολικά αισιόδοξοι.
Μπαίνει όλη η οικογένεια σε κατάσταση συναγερμού.
Γονείς, καλό είναι να:
Συμπαρασταθείτε στο παιδί σας.
Να είστε διαθέσιμοι, όταν εκείνο σας χρειάζεται, για να ακούσετε αρχικά τις ανησυχίες του και μετά για να το συμβουλέψετε. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνετε την εξωτερίκευση των συναισθημάτων του και την εκτόνωση του άγχους. Οικοδομείτε συνάμα μία σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί σας.
Να δείχνετε στο παιδί σας πως εκτιμάτε τις προσπάθειές του.
Θυμηθείτε ότι το παιδί σας είναι ήδη επιβαρυμένο με ένα δύσκολο έργο και μην το επιβαρύνετε περισσότερο με τις προσωπικές σας ανησυχίες-προσδοκίες.
