Αγαπητοί γονείς,
η σχέση των παιδιών με το φαγητό αρχίζει πολύ πριν δοκιμάσουν την πρώτη μπουκιά. Ξεκινά από τον τρόπο που εμείς, οι μεγάλοι, μιλάμε για το φαγητό, από τη χαρά ή την ανησυχία που μεταφέρουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Κάθε οικογένεια έχει τη δική της «ιστορία φαγητού» — εκεί όπου η τροφή μπορεί να είναι φροντίδα και αγάπη, αλλά και ανησυχία, έλεγχος ή ενοχή.
Πολλές φορές, μέσα στην καθημερινή πίεση, το φαγητό γίνεται πεδίο μάχης. «Φάε λίγο ακόμα», «μην το αφήνεις», «αν δεν φας, δεν έχει γλυκό». Όλα αυτά, αν και καλοπροαίρετα, δίνουν στο παιδί το μήνυμα ότι το φαγητό είναι κάτι που πρέπει να κάνει «για να ικανοποιήσει τους άλλους», όχι επειδή το ίδιο ακούει το σώμα του. Έτσι, το φαγητό χάνει τη φυσικότητά του και γίνεται διαπραγμάτευση.
Ο πιο υγιής τρόπος να τρώει ένα παιδί είναι μέσα σε ένα ήρεμο, σταθερό περιβάλλον. Ένα τραπέζι χωρίς τηλεόραση ή κινητά, όπου η προσοχή είναι στραμμένη στους ανθρώπους, όχι στο πιάτο. Οι γονείς που κάθονται κι εκείνοι στο τραπέζι, χωρίς να σχολιάζουν συνεχώς πόσο ή τι έφαγε το παιδί, του διδάσκουν κάτι πολύτιμο: ότι το φαγητό είναι απόλαυση, όχι υποχρέωση.
Αν το παιδί δεν θέλει να φάει, προσπαθήστε να μην το πιέσετε. Η πίεση εντείνει την άρνηση. Δώστε του χρόνο, εμπιστευτείτε το σώμα του και προσφέρετε ξανά το φαγητό αργότερα, χωρίς σχόλια. Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι έχει λόγο και αίσθηση του εαυτού του, ακόμη και σε αυτή τη μικρή καθημερινή στιγμή. Όταν τα παιδιά νιώθουν πως έχουν επιλογή, συχνά συνεργάζονται περισσότερο.
Μπορείτε να τα εμπλέξετε στη διαδικασία: να βοηθήσουν στο στρώσιμο του τραπεζιού, να επιλέξουν ένα λαχανικό, να συμμετέχουν στο μαγείρεμα. Έτσι, το φαγητό αποκτά νόημα, γίνεται κοινή εμπειρία, όχι επιβολή.
Το πιο σημαντικό όμως είναι το κλίμα. Ένα ζεστό, ήρεμο τραπέζι, όπου μοιραζόμαστε κουβέντες και βλέμματα, βοηθά τα παιδιά να συνδέσουν τη διατροφή με ασφάλεια και συναισθηματική σταθερότητα. Δεν χρειάζεται να φάνε «όλο τους το φαγητό» για να είναι καλά. Αρκεί να νιώθουν ότι ανήκουν, ότι γίνονται αποδεκτά όπως είναι.
Και ίσως τότε, η ώρα του φαγητού να γίνει ξανά αυτό που πάντα έπρεπε να είναι: μια στιγμή σχέσης, ζεστασιάς και παρουσίας.
Αφορμή: Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής – 16 Οκτωβρίου